Cukrzyca ciążowa jest hiperglikemią, z którą po raz pierwszy mamy do czynienia w czasie oczekiwania przyjścia na świat dziecka. Przeważnie ciąża jest również jej powodem. Może zdarzyć się jednak i tak, że choroba rozwijała się na długo przed zapłodnieniem, do pewnego momentu nie została jednak prawidłowo zdiagnozowana.
Cukrzyca w ciąży – próba definicji
Mianem cukrzycy w ciąży określa się stan, w którym mamy do czynienia z utrzymywaniem się podwyższonego stężenia glukozy we krwi. Przeważnie pojawia się u tych kobiet, które wcześniej nie miały zdiagnozowanej choroby. W większości przypadków ustępuje też po porodzie. Jej pojawienie się jest wiązane ze wzrostem stężenia określonych hormonów, w tym zwłaszcza estrogenów, progesteronu i prolaktyny. Każdy z nich jest antagonistą insuliny, a co za tym idzie – blokuje sposób jej działania na tkanki przyczyniając się do tego, że we krwi znajduje się jej więcej niż zazwyczaj.
Cukrzyca ciążowa – objawy
Choć podwyższony poziom stężenia glukozy we krwi jest bardzo niebezpieczny, cukrzyca w ciąży zaliczana jest do tych schorzeń, które rozwijają się bezobjawowo. Jednym sposobem na wykrycie choroby jest więc wykonanie badań laboratoryjnych. Kluczowe znaczenie wydaje się mieć w tym kontekście test doustnego obciążenia glukozą. Badanie to jest elementem standardowej opieki nad ciężarną. Przeprowadza się go u każdej pacjentki między 24 i 28 tygodniem ciąży. Jeśli ciężarna znajduje się w grupie ryzyka, lekarz może zdecydować też o wykonaniu testu wcześniej. Samo badanie zaliczane jest do prostych i bezbolesnych, choć wymaga czasu. Można wykonać je w każdym laboratorium, a kluczowym wymogiem jest ten, aby ciężarna stawiła się na nie na czczo.
Cukrzyca ciążowa – leczenie
Leczenie cukrzycy w ciąży nie jest, na szczęście, przesadnie skomplikowane. Bazuje na stosowaniu specjalnej diety. Od przyszłej mamy oczekuje się także codziennej aktywności fizycznej. Zaleca się także, aby ciężarna stawiała na regularne przyjmowanie posiłków. Sama dieta powinna przy tym bazować na tych produktach, które charakteryzuje niski indeks glikemiczny. Aż do porodu nie należy również spożywać produktów spożywczych bazujących na cukrze. Tu warto wspomnieć o słodyczach, groźne mogą być jednak również napoje gazowane, dżemy i niektóre produkty gotowe. Cukier znajduje się także tam, gdzie zwykle się go nie spodziewamy, przed zakupem produktów spożywczych warto więc poznać ich skład.
Cukrzyca ciążowa a rozwój płodu
Rozpoznanie i właściwe leczenie cukrzycy ciążowej mają fundamentalne znaczenie. Mówi się o niej jako o jednej z tych chorób, które odbijają się na zdrowiu mającego przyjść na świat dziecka. Najpoważniejszym zagrożeniem wynikającym bezpośrednio z cukrzycy w ciąży jest makrosomia – zaburzenie dające o sobie znać poprzez zbyt wysoką masę urodzeniową noworodka. Konsekwencje cukrzycy ciążowej mogą być też widoczne po porodzie, a jedną z najpoważniejszych jest hipoglikemia u malucha. Choroba zwiększa też ryzyko wcześniactwa i wad wrodzonych.